O medallas

Nas sobremesas invernais o meu tío-avó Nilo devecía por que o escoitaramos. Coido que o seu máximo pracer e orgullo era contemplar aquela longa mesa da cociña da casa de Estrela sometida a un silencio absoluto e os nosos rostros virando do prato para a súa cara mentres a súa voz de baixo flotaba nun espazo iluminado con escaseza.  Ás veces facíase pesado, cando menos para os máis cativos que non entendiamos moitas das cousas que contaba nin coñecíamos moitos dos seus personaxes, sempre reais. Os da noite, que era cando nos contaba os contos, eran imaxinados.

Na néboa dos anos lembro  un dos seus personaxes favoritos. Alcumabao “O Medallas”. Eu nunca o vin, nin souben do seu nome. Ao meu tío-avó non lle debía caer moi simpático porque sempre falaba del cun rin tin tin burlón.

O tal “Medallas” fora á guerra canda o meu tío-avó. Eran da mesma quinta. Mandáronos á  fronte de Teruel. O caso é que o tal, a quen o meu ascendente descualificaba chamándolle “caguiñas”, tocoulle de servidor de metralladoras. Nunha ocasión a súa escuadra tivo que defender unha posición. Os “rojos” armaron un ataque por sorpresa; ao primeiro que lle atinaron foi ao cabo, despois ao outro servidor. Segundo o meu tío-avó ao futuro “Medallas” non lle deron porque se agochou nun tobo que fixera debaixo dun penedo.

Antes de que os “rojos” acadaran a posición, os “nosos”, dicía el, contraatacaron. Cando chegaron ao “niño”, seica o amentado estaba agarrado á  metralladora, tremelicando de medo e tatexando sen parar, mentres abaneaba a metralladora dun lado para outro: fíxenos recuar!, fíxenos recuar!...

O tenente debeu ver nel madeira, ou cara, de heroe. O comandante tamén e supoño que alguén máis. O asunto foi que o encheron de medallas, entre outras, nada máis e nada menos que a laureada e mandárono de permiso para a casa. Ao contar isto o meu tío-avó adoecía: ao heroe enviárono de permiso e a min conxeláronseme catro dedas do pé dereito e tivéronmas que amputar.

A nova chegou á aldea antes que o heroe. Este fíxoo pouco antes da festa da parroquia. Daquela a cara de meu tío-avó  arrubiaba como se fose rebentar. Toda a xente era a gabalo, ata lle deixaron portar a anda da virxe para metela na igrexa e seica daba moi ben, pois era alto e delgado. Meu tío-avó dicía que era un lambido que andaba teso como se lle metesen un pau polo cu; pero era pola xenreira que lle tiña.

O capador converteuse no protector da fachenda da parroquia.  Baixaron tanta augardente despois do xantar do día grande da parroquia que non se lles ocorreu outra cousa que arremedar ao Ramonciño do lance III d’Os vellos non deben de namorarse e esborrallar o baile. Os dous bestas acabalo da mula do capador entraron no campo da festa disparando as súas pistolas como se estivesen no far-west.

A broma saíulle cara ao noso heroe. O meu tío-avó escachaba coa risa nesta pasaxe. Arremedaba a Chaplin-Hitler arrincándolle as medallas ao gordinflas do Goering no Gran Dictador. Aínda tivo sorte, sacáronlle as medallas pero deixáronllas na folla de servizos, cousa que lle valeu, anos máis tarde, despois de remexer e remexer e pagar favores aquí e acolá, para ser o primeiro garda municipal da vila. Daquela seguía sendo un lambido presumido pero o pelo xa lle branqueaba e viña pola zapatería dun familiar pillar un pouco de betume para disolvelo en auga e pintarse o cabelo que levaba  esmagadiño, a base de cuspe, contra o coiro da baleira cabeza.

Non sei  por que razón o outro día acordoume “O Medallas” ao ver a foto do “posado” dun tal Fernández de Mesa, personaxe curioso como o noso veciño. Seica de novo mallaba nos “rojos” e do exercicio da xardineira chegou ao consello de administración de “Red Eléctrica” despois de axudar a esparexer o chapapote polas nosas costas e dirixir a  Garda Civil. Ao Benemérito corpo debeuno ver unha bruxa, que entre Roldán e o ferrolán, xa lle chega.

*Publicado en A Nova Peneira, marzo, 2017