xoves, decembro 28, 2017

Sobre as fragmentacións

Leo unha breve entrevista con Núñez Seixas. Fornécenos unhas suaves pinceladas anunciadoras do tomo 10 da Historia de España de Crítica/Marcial Pons, que coordina. Segundo nos informa, o volume abrangue dende 1975 ata 2011, un ciclo longo que debería dar lugar a un novo, pero o historiador non ve que así sexa. A cerna temporal da miña xeración que moitos vivimos con activa intensidade política. Agardemos poder seguir achegando o noso labor e pensamento e que sexa un chisco máis atinado que o que fixemos ata o de agora.

Asumindo as limitacións parciais orixinadas por esa falsa e traidora amiga da historia que é o inmediato co seu abafo de datos, rexistros, documentos, filmes, músicas, xornais... que nin nos deixa intuír o bosque, Seixas ofrécenos  tres trazos interpretativos ben sinxelos, pero é que non hai máis. Galicia tivo, no ciclo longo, un papel de comparsa, voluntariamente secundario pola renuncia das elites (non só as políticas) a gobernarse, por considerarse funcionarios de carreira cara a Madrid, e entender os poderes derivados do estatuto, que mesmo renunciaron a reformar, como un especie de deputación cumpridora das decisións centrais. Xa que logo foi invisible na política española, agás, sinala o profesor, cando Fraga a converteu “na súa ínsula barataria” e o BNG colocou o  nacionalismo galego  no marco político español.

Dende a crise de 2008 o papel de figurante de Galicia é absoluto, agravado por entrar o nacionalismo en fase de fragmentación. Galicia convértese nun destino turístico e deixa de ser un espazo político propio aínda que fose de terceira categoría. A debilidade do nacionalismo facilita que a pulsión funcionarial das elites non se conteña.

Mais hai unha segunda fragmentación que provoca a implosión do nacionalismo co inicio da crise. Ao ser, o nacionalismo galego, só posíbel dende as coordenadas da esquerda, a fragmentación desta agrava a do primeiro. Estamos nunha dupla fragmentación: a do nacionalismo e a da esquerda; agravadas por estratexias que desequilibraron o central punto de encontro entre esquerda e nacionalismo.

Unhas esquerdas atomizadas, arrastradas polo xogo simbólico, polas formas de representación teatral, pola banalidade e as súas linguaxes (empoderamentos, representación, baleiros, precarios; pensando, na inocencia,  que redefinindo os conceptos podemos controlalos), polo “chachi-guai” e afundíndose en loitas parciais, no individualismo e na competencia, en diferenciarse e destacar,  na insolidariedade, na desconexión entre o individual e o colectivo e ata no desprezo do “común” por consideralo unha tiranía por parte de quen pretenda, non anular as loitas diferenciais de cada quen -ecoloxismos, altermundialismos, LGTB, feminismos, municipalismos, animalismos, culturalismos...- senón coordinalas na común loita das clases populares.

Unhas esquerdas encerelladas na disolvente pregunta de quen está máis oprimido?, nas políticas de pertenza a un grupo de identidade que mesmo se igualan cos dereitos políticos dunha nación oprimida, encerellados en debates sobre os carrís-bici, a maternidade subrogada, formas de representación...; mentres a dereita capitaliza o descontento social e non só na Europa do norte.

Hai que asumir a derrota desta década. Non é previsíbel máis que un reaxuste do sistema, só pendente do que eles alcuman “desafío catalán” e nós deberiámoslle chamar “lección de dignidade” dun pobo. Iso si, para algúns, nas pasadas eleccións catalás, gañaron as dereitas, a de Ciudadanos e a de Puigdemont; manda truco cos “iluminati”. Unha derrota das esquerdas gañada a pulso, erro tras erro.

Como os liberais en 1812, as esquerdas españolas, unha vez máis, non foron quen de dar o salto, cruzar o Rubicón, asumir os feitos nacionais periféricos e admitir as esquerdas que os representan para dialogar con elas non nun único proceso constituínte senón na diversidade de procesos nacionais. Unha actitude exclusivista que as impulsa a subordinar territorios a intereses estatais ata extremos de auténtico quintacolumnismo como no caso  catalán. Como en 1812, o absolutismo dará boa conta deles.

O nacionalismo galego, a esquerda nacional, ten que se espelir na costura dos fragmentos, consciente de que os remendos non fan bo traxe e cómpre un novo para os difíciles  tempos que veñen.

Martes, 26 de decembro de 2017


Ningún comentario:

Publicar un comentario